Başar ŞEKER / Refleks -
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından 16 yıldır yapılan ve 26 sektörün tamamını kapsayan ‘İlk 1000 İhracatçı Firma’ araştırmasının 2017 yılı sonuçları açıklandı. 2017 yılında en fazla ihracat yapan firmaların oluşturduğu listenin ilk 10’u içerisinde aralarında Ford, Toyota, Tofaş, Oyak-Renault ve Mercedes-Benz’in bulunduğu otomotiv sektörü şirketleri yer aldı.
İHRACATIN YÜZDE 63’Ü 1000 FİRMADAN
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi’nin açıkladığı araştırmanın sonuçlarına göre, ilk 1000 firmanın toplam ihracatı 2017’de yüzde 13,4 artarak 92,3 milyar dolara çıkarken, otomotiv sektörü yüzde 27,2’lik pay ile lider, İstanbul ise 426 firma ile iller bazında birinci oldu. İlk 1000 ihracatçı firma, TİM verilerine göre 2017 yılında 147,3 milyar dolar olan Türkiye ihracatının yüzde 62,7’sini tek başına gerçekleştirdi.
DEMİR-ÇELİK, GIDA-TARIM, TEKSTİL-HAZIR GİYİM
Adana-Mersin-Hatay-Osmaniye-Kahramanmaraş kentlerinin oluşturduğu Doğu Akdeniz Bölgesi’nde ise ağırlıklı sektör yüzde 21,9’luk pay ile demir-çelik oldu. Bu sektörü yüzde 20,3’lük pay ile gıda-tarım, yüzde 17,2’lik pay ile tekstil-hazır giyim takip etti. Geçen yıl 59 firmayla temsil edilen Doğu Akdeniz, listeye bu yıl 64 firma girdirmeyi başardı. Bölgede TİM verilerine göre 2017 yılında gerçekleştirilen 6,8 milyar dolarlık ihracatın yüzde 54,4’ünü bu 64 şirket üstlendi.
İSDEMİR YİNE ZİRVEDE
Geçen yıl 421 milyon dolarlık ihracat yapan İskenderun Demir Çelik A.Ş. (İsdemir) bir kez daha Doğu Akdeniz’de ipi göğüsleyen firma oldu. İsdemir’i 276 milyon dolarla Tosçelik Profil ve Sac Endüstri A.Ş., 171 milyon dolarla Temsa Ulaşım Araçları Sanayi Ticaret A.Ş., 170 milyon dolarla Sasa Dış Ticaret A.Ş., 167 milyon dolarla Kipaş Pazarlama ve Ticaret A.Ş. takip etti.
ADANA’NIN İHRACAT ŞAMPİYONU TEMSA
İlk 1000 ihracatçı arasında yer alan 64 Doğu Akdeniz firmasının 24’ü Adana, 15’i Mersin, 13’ü Kahramanmaraş, 11’i Hatay kentlerinde faaliyet gösteriyor. Listede Osmaniye sadece Baştuğ Metalürji Sanayi A.Ş. ile temsil edilirken; Temsa Adana’nın, Çimsa Mersin’in, Kipaş Kahramanmaraş’ın, İsdemir ise Hatay’ın ihracat şampiyonluğu koltuğunda oturuyor.
ATAKAŞ 123’ÜNCÜ SIRADAN GİRDİ
TİM’in açıkladığı listeye göre, Doğu Akdeniz firmalarından sadece 1’i bir sene öncenin listesindeki yerini korurken, 27 firma yukarı, 19 firma aşağı seyretti. Listeyle bu yıl 17 firma tanışırken, geçen yıl listede bulunan 12 firma da bu sene yer almadı. Listeye Hatay’dan Atakaş Çelik 123’üncü, Tosyalı Filmaşin 207’nci sıradan giriş yaparak büyük bir ihracat atağı yaptı. Listeye bu sene giren firmalardan bazıları şöyle: Akmetal Madencilik, Cansa Tarım Makinaları, Adana Çimento, Gizir Ahşap…
İHRACATIN YÜKSELENLERİ
TİM’in listesinde yer alan Hatay firması MMK Metalürji, 2016 yılındaki 43,5 milyon dolar ihracatını 2017 yılında yüzde 247 oranında artırarak 151,2 milyon dolara çıkardı. Önceki yıla göre 275 basamak birden yükselen demir-çelik devi ilk 1000 arasında 96’ncı sıraya oturdu. Tosyalı Demir Çelik ihracatını yüzde 163 artırarak 399 basamaklık, Tosçelik de yüzde 90 artırarak 52 basamaklık yükseliş kaydetti.
İSDEMİR EN KÂRLI ÜÇÜNCÜ ŞİRKET
Hatay’da faaliyet gösteren ve Türkiye’nin 7’nci büyük sanayi kuruluşu olan İskenderun Demir Çelik A.Ş. (İsdemir), TİM’in araştırmasına göre, 2017 yılı bilançosundaki 3 milyar 16 milyon liralık vergi öncesi kârla Türkiye’nin ilk 1000 ihracatçısı içerisindeki 3’üncü kârlı şirketi oldu. İsdemir ayrıca, 2017 yılında gerçekleştirdiği 8 milyar 997 milyon liralık yurtiçi satış tutarı ile ilk 1000 ihracatçı içerisinde yurtiçi satışlarda 2’nci şirket olmayı başardı.
/ / /
TİM İLK 1000
İHRACATÇI LİSTESİ-2017 (DOĞU AKDENİZ)
| SIRA | 2017 | 2016 | FİRMA | İL | İHRACAT ($) |
| 1 | 26 | 29 | İskenderun Demir Çelik A.Ş. | Hatay | 420.961.914,00 |
| 2 | 38 | 90 | Tosçelik Profil ve Sac Endüstri A.Ş. | Hatay | 276.265.482,00 |
| 3 | 75 | 104 | Temsa Ulaşım Araçları Sanayi Ticaret A.Ş. | Adana | 171.412.414,00 |
| 4 | 76 | 84 | Sasa Dış Ticaret A.Ş. | Adana | 170.099.657,00 |
| 5 | 80 | 102 | Kipaş Pazarlama ve Ticaret A.Ş. | Kahramanmaraş | 167.297.883,00 |
| 6 | 96 | 371 | MMK Metalürji Sanayi Ticaret ve Liman İşletmeciliği A.Ş. | Hatay | 151.240.762,00 |
| 7 | 123 | - | Atakaş Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş. | Hatay | 115.598.640,00 |
| 8 | 125 | 152 | Baştuğ Metalürji Sanayi A.Ş. | Osmaniye | 114.284.254,00 |
| 9 | 139 | 139 | Çimsa Çimento Sanayi Ticaret A.Ş. | Mersin | 103.794.975,00 |
| 10 | 192 | 139 | İskur İplik Kumaş Mensucat Ticaret Sanayi A.Ş. | Kahramanmaraş | 77.791.136,00 |
| 11 | 205 | 297 | * | Adana | 75.675.513,00 |
| 12 | 207 | - | Tosyalı Filmaşin ve İnşaat Demir Üretim Sanayi A.Ş. | Hatay | 74.474.249,00 |
| 13 | 208 | 607 | Tosyalı Demir Çelik Sanayi A.Ş. | Hatay | 74.058.273,00 |
| 14 | 249 | 336 | Başhan Tarımsal Ürünler Pazarlama Sanayi Dış Ticaret A.Ş. | Mersin | 63.877.334,00 |
| 15 | 271 | 125 | Arbel Bakliyat Hububat Sanayi Ticaret A.Ş. | Mersin | 60.689.783,00 |
| 16 | 281 | 236 | Aves Enerji Yağ Gıda Sanayi A.Ş. | Mersin | 59.242.223,00 |
| 17 | 309 | 435 | Güney Çelik Hasır ve Demir Mamulleri Sanayi Ticaret A.Ş. | Adana | 54.243.711,00 |
| 18 | 319 | 370 | Menas Mersin Zirai Ürünler İşleme İhracat Sanayi Ticaret A.Ş. | Mersin | 53.146.992,00 |
| 19 | 328 | 260 | Tek Asya Tarım Ürünleri Ticaret Ltd. Şti. | Hatay | 51.764.655,00 |
| 20 | 335 | 389 | Kıvanç Tekstil Sanayi Ticaret A.Ş. | Adana | 50.576.919,00 |
| 21 | 371 | 375 | Filpa Ambalaj ve Dış Ticaret A.Ş. | Adana | 46.815.663,00 |
| 22 | 394 | 400 | İsfa Metal Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. | Kahramanmaraş | 45.307.181,00 |
| 23 | 404 | 524 | Çukurova İnşaat Makinaları Sanayi Ticaret A.Ş. | Mersin | 44.202.117,00 |
| 24 | 436 | 367 | Matesa Tekstil Sanayi Ticaret A.Ş. | Kahramanmaraş | 41.459.552,00 |
| 25 | 458 | 628 | Hateks Hatay Tekstil İşletmeleri A.Ş. | Hatay | 40.162.497,00 |
| 26 | 461 | 529 | Akyem Adana Yem Yağ Biodizel Tarım ve Sanayi Ticaret A.Ş. | Adana | 40.051.146,00 |
| 27 | 465 | 395 | Elita Gıda Sanayi Ticaret A.Ş. | Adana | 39.600.632,00 |
| 28 | 473 | 565 | Akhan Un Fabrikası Tarım Ürünleri Gıda Sanayi Ticaret Ltd. Şti. | Adana | 39.005.053,00 |
| 29 | 481 | 302 | Memişoğlu Tarım Ürünleri Ticaret Ltd. Şti. | Mersin | 38.491.824,00 |
| 30 | 493 | 304 | Bossa Ticaret ve Sanayi İşletmeleri T.A.Ş. | Adana | 37.262.525,00 |
| 31 | 501 | 827 | Omnia Nişasta Sanayi Ticaret A.Ş. | Adana | 36.730.808,00 |
| 32 | 517 | 564 | Armen İplik Örme Tekstil Sanayi Ticaret A.Ş. | Kahramanmaraş | 35.746.709,00 |
| 33 | 555 | 620 | Akaş Tarım Ürünleri İnşaat Ahşap Plastik Ambalaj Sanayi ve Ticaret A.Ş. | Hatay | 33.397.955,00 |
| 34 | 558 | - | ** | Hatay | 33.240.818,00 |
| 35 | 569 | 385 | Dicle Gıda ve Tarım Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti. | Mersin | 32.653.508,00 |
| 36 | 575 | 874 | Pilyem Gıda Tarım Sanayi Ticaret A.Ş. | Adana | 32.519.176,00 |
| 37 | 579 | 490 | Durum Gıda Sanayi Ticaret A.Ş. | Mersin | 32.357.551,00 |
| 38 | 593 | 463 | Gözek Tekstil İthalat İhracat Sanayi Ticaret A.Ş. | Adana | 31.669.689,00 |
| 39 | 609 | 668 | Amylum Nişasta Sanayi Ticaret A.Ş. | Adana | 30.819.692,00 |
| 40 | 622 | 556 | Erdem Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. | Kahramanmaraş | 30.407.104,00 |
| 41 | 627 | - | Akmetal Dış Ticaret Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. | Adana | 30.270.906,00 |
| 42 | 628 | 452 | Nawras Tarım Ürünleri Gıda Nakliyat İnşaat İthalat İhracat Sanayi Ltd. Şti. | Mersin | 30.259.188,00 |
| 43 | 646 | 701 | ** | Adana | 29.682.083,00 |
| 44 | 674 | 968 | Garip Tavukçuluk Gıda ve Yem Sanayi Ticaret A.Ş. | Adana | 28.748.479,00 |
| 45 | 676 | - | Cansa Tarım Makinaları İmalat Pazarlama ve Ticaret Sanayi Ltd. Şti. | Adana | 28.715.239,00 |
| 46 | 698 | 643 | Saf Mensucat Sanayi Ticaret A.Ş. | Kahramanmaraş | 28.088.036,00 |
| 47 | 701 | 639 | Tat Nişasta Sanayi Ticaret A.Ş. | Adana | 28.051.727,00 |
| 48 | 726 | 540 | * | Adana | 26.981.655,00 |
| 49 | 739 | - | Adana Çimento Sanayi T.A.Ş. | Adana | 26.464.042,00 |
| 50 | 743 | - | Doruklar Örme Kumaş Tekstil Ticaret Sanayi A.Ş. | Kahramanmaraş | 26.245.788,00 |
| 51 | 755 | - | Şirikçioğlu Pazarlama ve Ticaret A.Ş. | Kahramanmaraş | 25.857.467,00 |
| 52 | 765 | - | Maviş İplik Örme Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. | Kahramanmaraş | 25.438.813,00 |
| 53 | 807 | 998 | ** | Mersin | 24.144.376,00 |
| 54 | 819 | - | T & P İç ve Dış Ticaret Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. | Kahramanmaraş | 23.694.059,00 |
| 55 | 822 | - | Sertel Vida Metal A.Ş. | Mersin | 23.578.167,00 |
| 56 | 835 | - | Arzu Çelik Metal Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. | Kahramanmaraş | 23.212.771,00 |
| 57 | 853 | - | Gemciler Güven Metal Sanayi Ticaret A.Ş. | Kahramanmaraş | 22.736.231,00 |
| 58 | 863 | - | ** | Mersin | 22.543.786,00 |
| 59 | 873 | 760 | * | Mersin | 22.207.610,00 |
| 60 | 887 | 727 | Özler Tarım Ürünleri Üretim Pazarlama Sanayi Ticaret A.Ş. | Adana | 21.769.548,00 |
| 61 | 924 | - | ** | Mersin | 20.971.845,00 |
| 62 | 959 | - | Gizir Ahşap İnşaat Turizm Sanayi Ticaret A.Ş. | Adana | 20.215.033,00 |
| 63 | 978 | 910 | Sunar Pazarlama ve Dış Ticaret Ltd. Şti. | Adana | 19.977.564,00 |
| 64 | 986 | - | ** | Hatay | 19.681.240,00 |
| | | | | | 3.727.933.621,00 |
KAYNAK:
TİM
* Adının açıklanmasını istemiyor
** Araştırmaya katılmıyor
YORUMLAR