REFLEKS
Okul
tükenmişliğinin, öğrencinin başarıyı yakalamak isterken yüksek beklenti ve
uğraşlarının zamanla onu fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak yorması ve
tükenmiş hissetmesine sebep olması şeklinde tanımlanabileceğini anlatan Medline
Adana Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Fulda Koyun, bu sendrom hakkında
ailelere önemli uyarılarda bulundu.
Okul tükenmişliği belirtilerine dikkat!
Okul tükenmişliğinin birtakım belirtileri olduğunu söyleyen Psikolog Fulda
Koyun, “Bunları kısaca, yüksek başarı odaklı taleplerden dolayı bitkin
düşme, okul ile ilgili olan birçok şeye karşı ilginin azalması, umursamazlık,
ödevlere ilgisizlik, okul başarısına ve derslere karşı yetersiz olduğunu
hissetme, öfke kontrolünde sorun yaşama, var olan yeteneklerinden şüphe duyma,
okula gitmeme, öğretmen ve sınıf arkadaşlarıyla iletişimin kötüleşmesi şeklinde
sıralayabiliriz” diyerek bu belirtilerin öğrenciyi olumsuz etkileyebileceğini,
dolayısıyla onun okuluna olan motivasyon ve başarısını düşürebileceğini
anlatıyor.
Çocuk okulu bırakmak bile isteyebilir
Tükenmişlik yaşayan öğrencilerin kendisini artık okulda yeteri kadar yetkin
hissetmeyebileceğini, bunun sonucunda da başarılı olmak adına içinde hissettiği
enerji ve motivasyonu tamamen kaybedebileceğini belirten Psikolog Fulda Koyun,
“Bu sendroma kapılan öğrenciler okulu bırakmak bile isteyebilirler” diyor.
Anne-baba tutumu önemli
Okul tükenmişliğinin en önemli nedenlerinden birinin anne - baba
davranışları olduğunu söyleyen Psikolog Fulda Koyun, “Baskıcı ebeveyn tutumu
çocuğun var olan stresini hepten artırarak başarısız olmasına neden olur.
Sürekli baskı altında hisseden ve cezalarla karşı karşıya kalan çocuk kendine
güvenmekte zorluk çeker ve kendisinde var olan yetenekleri ortaya koymaktan
çekinir. Oysaki bu dönemde tam tersine, çocuğun destek görmeye ihtiyacı vardır.
Çocuğun ailesinden göreceği ilgi, sevgi ve şefkat onun kendi içindeki değer
düzeyini ortaya çıkartır. Ailesinden beklediği desteği göremeyen çocuğun ise bu
süreçte düşük benlik saygısı, yetersizlik düşüncesi ve tükenmişlik düzeyi iyice
artar” diyerek ebeveynlerin çocuklarına karşı olumsuz davranış ve tutumda
bulunduklarında, çocukların kendi gelişimlerine pozitif yön vermelerini
engelleyeceklerine dikkati çekiyor.
Stres azaldıkça tükenmişlik hissi de azalıyor
Araştırmaların, öğrencilerin öznel iyi oluş, yani mutluluk düzeylerinin
arttığı zamanlarda tükenmişlik hissi yaşama oranlarının azaldığına işaret
ettiğini söyleyen Psikolog Fulda Koyun, “Bu aslında öğrencilerin öznel iyi
oluşları azaldığında, aileleri ve okulla alakalı yaşadıkları problemlerin
arttığı ve bunun da tükenmişliğe sebep olduğunu bize gösteriyor. Demokratik anne
- baba tutumlarında ise çocukların yaşamış oldukları stres, aileden görmüş
oldukları desteğe bağlı olarak azaldığından, tükenmişlik oranı da düşüyor. Yine
yapılan araştırmalar bize gösteriyor ki, demokratik anne - baba tutumu ile
yetişmiş çocuklar diğer çocuklara oranla daha yüksek akademik başarıya sahip,
okul içi başarı düzeyi yüksek, bağımsız karakterli ve özgüvene sahip bireyler
oluyorlar. Ayrıca bu çocukların sosyal ilişkileri de kuvvetli oluyor ve birçok
alanda akranlarına göre daha başarılı yetişiyorlar” diyerek ailelere,
çocuklarının başarılı olmalarını istiyorlarsa onların streslerini azaltma
yönünde çaba sarf etmelerini öneriyor.
YORUMLAR