Pandemiyle gelen hukuki sorunlar ve ‘Arabuluculuk’

Pandemiyle gelen hukuki sorunlar ve ‘Arabuluculuk’

02 Ekim 2020 - 11:12

Refleks

Dünyamızı etkisi altına alan Covid-19 salgını devam ediyor. Salgın sonrasında sadece sağlığımız değil, ekonomimiz de etkilendi. Elbette bu duruma paralel olarak bazı hukuki sorunlar da çıkıyor. 

Son 6 ay içerisinde ekonomi sadece Türkiye’de değil dünyada da durma noktasına geldi. Sağlık konusunda birtakım tedbirler alınırken hukuki alanda mücbir sebep nedeniyle birtakım kısıtlamalar getirildi. Örneğin işçi çıkarma yasağı, kira borcu için tahliye davası açılamayacağı gibi...

Ancak, bu tedbirler kısa vadeli olmakla birlikte ağustos sonrasında işçi çıkartılabileceği ve daha önemlisi uzun süre kapalı kalan işletmelerde kira ödenmemesi halinde tahliye davalarının açılabileceği aşikardır.

Pandemi sonrasında doğabilecek dava türleri; 

• İşyeri kiraları, 

• Seyahat sözleşmeleri ya da tur iptallerinden doğan anlaşmazlıklar,

• Bankacılık hizmetlerinden doğan her türlü kredi sözleşmeleri,

• İş sözleşmeleri,

• Okulların kapalı olmasından kaynaklanan özel eğitim kurumları ile yapılan sözleşmeler,

• Pandemi nedeniyle üretilemeyen ya da teslim edilemeyen ürünlerin satış sözleşmeleri,

• Tüketici haklarından kaynaklanan sözleşmeler,

• Sağlık hukukundan doğan malpraktis uyuşmazlıklarıdır. 

Muhtemelen, bu uyuşmazlıkların konusuna giren tüm davalar dünya genelinde açılacaktır. Ülkemizde iş hukukundan kaynaklanan dava süresi 3-4 yılken ticari davalar 4-5 yıl, tüketici davaları da en az 3 yıl sürmektedir. Dolayısıyla bu davaların açılması zaten tıkanıklık yaşayan yargı sistemimizi daha da zor durumda bırakacaktır. 

Yargılama masraflı bir yöntem olmakla birlikte, uzun zaman almaktadır. Uyuşmazlığın aktörlerinin muallakta kalan ve aralarındaki husumetin giderek büyümesine neden olan dava neticelerinin beklenmesi iş ilişkisinin çıkmaza girmesine neden olmaktadır.

Ancak uyuşmazlığın aktörlerinin Covid-19 sonrası yeni normal düzende nasıl ki kendi sağlığımız için birtakım kurallar ve tedbirler uyguluyor isek aynı şekilde kiracı-kiralayan, özel okul-veli, işveren-işçi, satıcı-alıcı, banka-müşteri ilişkilerimizin de yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.

Örneğin, salgın döneminde 3 ay işyerini açamayan ve maddi manevi zor durumda olan işletme sahiplerinin kira ödemesinde zorlanacağı, buna yönelik açılacak kira uyarlama davalarının uyuşmazlığında arabuluculuk yolu kullanılabilir.

Daha ucuz ve daha hızlı çözüm sunan, tarafların geleceğe yönelik ilişkilerini düzenleyen ve ilam niteliğinde belge olan arabuluculuk anlaşmalarıyla işbu sorunlar silsilesi ortadan kalkmaktadır.   

ARABULUCULUK,  PANDEMİNİN HUKUKİ PANZEHİRİ

Uyuşmazlığın tarafları dava açılması, harç giderleri, keşif, duruşmalar silsilesi ile karşılaşmak yerine; masa başında, her iki tarafın güven duyduğu arabulucuyla uyuşmazlığı belki 2-3 günde belki de birkaç saat gibi kısa bir zamanda çözebilir. Hiçbir harç, mahkeme gideri olmaksızın, birbirlerini dinleyerek, çözüm önerileri sunarak, bir üçüncü kişinin dayatma kararı olmaksızın, ilişkilerini sona erdirmeksizin, tarafların menfaatine uygun KAZAN&KAZAN ilkesine göre uyuşmazlıklar çözülebilir.

Bir arabulucu arkadaşım, “Pandemiden doğan hukuki uyuşmazlıkların panzehiri arabuluculuktur” diyor. Gerçekten de öyle. 28.07.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan, parasal sınırı 10.390,00 TL’yi aşan ve alacak talebi içeren veya herhangi bir alacak talebi içermeyen tüketici uyuşmazlıklarında dava açmadan önce arabulucuya başvurmak zorunlu hale geldi. Buna göre, 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a, 73/A maddesinin eklenmesini içeren düzenleme mecliste kabul edildi. Bununla birlikte tüketicinin hiçbir koşulda arabuluculuk ücreti ödemeyecek olması da en önemli yenilikler arasındadır.

Bahsi geçen uyuşmazlıkların en etkin şekilde, konusunda uzmanlaşmış arabulucular tarafından en kısa sürede çözülmesiyle, iş dünyasını arabuluculukla buluşturarak, pandemi sonrası oluşan yeni düzene hazırlamış oluruz.


Bu haber 10641 defa okunmuştur.

YORUMLAR

  • 0 Yorum
Henüz Yorum Eklenmemiştir.İlk yorum yapan siz olun..
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR x
1960 model belediyecilik sona erecek
1960 model belediyecilik sona erecek
İnovasyona teşvik, yatırım alanlarına destek
İnovasyona teşvik, yatırım alanlarına destek