Türkiye’nin 11 ilinde 13 entegre tesisiyle faaliyet gösteren ITC, katı atık yönetimi ve atıktan enerji üretiminde özel sektörün en büyük oyuncusu konumunu sürdürüyor. Şirketin Adana’daki entegre katı atık tesisi, hem kapasitesi hem de döngüsel ekonomi vizyonuyla Türkiye’ye örnek gösteriliyor. ITC İş Geliştirme Direktörü ve TAYED Başkanı Ali Rıza Öner, Adana tesisinin işleyişini, sektördeki dönüşümü ve Türkiye’nin enerji geleceğine ilişkin vizyonunu anlattı.
Bize kendinizi tanıtır mısınız?
1971 Kahramanmaraş Göksun doğumluyum. İlköğretimimi Göksun’da tamamladıktan sonra Adana Erkek Lisesi’nden mezun oldum. Annem tarafıyla Adanalı Tufanbeyliliyiz. Dolayısıyla kendimi Adana’ya hem kültürel hem duygusal anlamda çok yakın hissediyorum. Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği mezunuyum. Meslek hayatımın büyük bölümünü yenilenebilir enerji, atık yönetimi ve enerji verimliliği alanlarına adadım. Şu anda ITC şirketinde İş Geliştirme Direktörü olarak görev yapıyor, aynı zamanda Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Başkanlığını yürütüyorum.
11 ŞEHİRDE 13 TESİS
Şirketinizin faaliyetleri ve Adana tesislerinizle ilgili bilgi verebilir misiniz?
ITC bugün Türkiye’nin 11 ilinde faaliyet gösteren, toplam 13 entegre katı atık yönetimi ve enerji geri kazanım tesisine sahip bir yapıya ulaştı. Bu ölçekle birlikte, özel sektörde Türkiye’nin en büyük katı atık yönetimi ve atıktan elektrik üretim şirketi konumundayız. Adana tesisimiz ise kapasite bakımından şirketimizin üçüncü büyük entegre katı atık tesisi. Burada sadece bertaraf değil, geri dönüşüm, biyogaz üretimi, enerji geri kazanımı gibi süreçlerin tamamı entegre biçimde yürütülüyor. Bu yapı, döngüsel ekonominin sahadaki en somut örneklerinden biri.
58 BİN HANENİN ELEKTRİĞİNİ KARŞILIYOR
Özellikle Adana tesislerinizle ilgili ayrıntılı bilgi verebilir misiniz?
Adana’daki entegre tesisimize günde yaklaşık 2 bin 100 ton evsel nitelikli katı atık geliyor. Bu atıklardan elde edilen biyogaz, arıtılarak saatte 14 megavat elektrik üretiliyor. Bu üretim, yaklaşık 58 bin hanenin elektrik ihtiyacını karşılayabilecek düzeyde. Tesisimizde doğrudan ve dolaylı olarak 225 kişi istihdam ediliyor. Yani bu yapı sadece çevresel değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik bir fayda merkezi.
ENERJİ GÜVENLİĞİ İÇİN STRATEJİK
Tesisinizin sürdürülebilirlik çerçevesinde neler yaptığı konusunda bilgi verebilir misiniz?
Atıktan enerji üretimi, artık sadece çevreci bir uygulama değil, enerji arz güvenliği, iklim değişikliğiyle mücadele ve ekonomik sürdürülebilirlik açısından stratejik bir araç haline geldi. Atıklardan elde edilen biyogaz, hem fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltıyor hem de sera gazı emisyonlarını önemli ölçüde düşürüyor. Ayrıca, çöp sahalarındaki metan gazının kontrol altına alınmasıyla çevre ve insan sağlığı açısından da büyük bir kazanım sağlanıyor. Biz ITC olarak bu işi sadece enerji üretimi olarak görmüyoruz, aynı zamanda çevreyi rehabilite eden, istihdam yaratan ve şehir ekonomisine katkı sağlayan bir dönüşüm modeli olarak değerlendiriyoruz.
BİYOMETAN ÜRETİMİ BAŞLAYACAK
Adana’daki tesislerinizde yeni yatırım, ürün çeşitliği sağlayacak projeler olacak mı?
Önümüzdeki dönemde Adana tesisinde birkaç önemli yenilik planlıyoruz. İlk olarak mevcut biyogaz tesisimizi geliştirerek biyometan üretimine geçmeyi hedefliyoruz. Bu sayede doğalgaz kalitesinde yenilenebilir gaz üretecek ve şebekeye verebileceğiz. İkinci olarak, organik atıklardan elde edilen fermente materyali yüksek kaliteli sıvı ve katı fermente ürüne dönüştürmeyi planlıyoruz.
SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ YATIRIMLARI
Sektörünüzün geleceğine dair neler söylemek istersiniz?
Türkiye’de atıktan enerji sektörü, enerji güvenliği ve iklim politikalarının bir parçası haline geliyor. Ancak bunun için sektörün kamu hizmeti statüsünde değerlendirilmesi gerekiyor. Biz çevreyi koruyor, enerji üretiyor, istihdam yaratıyoruz. Kamu ve özel sektörün iş birliği burada çok kritik. Belediyelerin yerel otoritesi ile özel sektörün finansman ve teknoloji gücü birleştiğinde, her iki tarafın da kazandığı sürdürülebilir modeller ortaya çıkıyor. Gelecekte bu alanın biyometan, yeşil hidrojen, organik gübre ve karbon ticareti ile daha da çeşitleneceğine inanıyorum. Türkiye’nin hem atığını hem enerjisini yöneten bir ülke haline gelmesi artık bir vizyon değil, bir zorunluluktur.
YORUMLAR