Gençleri tarımla buluşturmak zorundayız

Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nin kıymetli öğretim üyesi değerli arkadaşım Prof. Dr. Derya Önder davet etti, gittim.

Üniversitenin 20 farklı bölümünde eğitim alan öğrencilere yönelik ‘Kariyer Planlama’ dersinde ‘Vuca Dünyasında Girişimcilik’ isimli bir sunum gerçekleştirdim.

Farklı bölümlerden katılan öğrencilerimiz olunca disiplinlerarası bir yolculuk yaptık. Yeni dünya düzeninde girişimcilik, ekonomik göstergeler, inovasyon, geleceğin meslekleri ve daha birçok konuya temas ettik.

Ayrıca üniversitemizin kıymetli akademisyenleri, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölüm Başkanı Prof. Dr. Bülent Özekici ve Prof. Dr. Nafi Baytorun ile bölge ekonomisi, tarımın geleceğini konuştuk.  

Tarımın en önemli sorunlarından biri de bu alanda var olanların yaş ortalaması. Ülkemizde tarımsal faaliyetlerin içerisinde yer alanların yaş ortalaması erkeklerde 58, kadınlarda 61. Bu ortalama ile tarımda üretim ve katma değer artışı çok zor.

Burada yapılması gereken genç girişimcileri tarım ve gıda alanına çekmek. Son yıllarda gençlerin tarıma olan ilgisini artırmak için birtakım programlar hayata geçiriliyor, destekler veriliyor ama yeterli değil. İşin özeti Türkiye’de gençler tarıma hala çok uzak.

Bu yakınlaşmanın bir an önce sağlanması sadece üretim artışı için değil, sürdürülebilirlik, katma değer artışı ve gıda güvenliği için çok önemli.     Ağır çalışma koşulları, kırsal alanlarda zayıf internet altyapısı, teknolojiye ulaşımdaki güçlükler, düşük gelir ve sosyal güvence yetersizliği gibi faktörler gençlerin bu alana olan yakınlaşmasının önündeki engel ise o zaman bu alanlarda iyileştirmeler yapılmalı.

Aslında gençlerin tarıma yönlendirilmesi amacıyla çeşitli devlet destekleri ve teşvikler var. Örneğin Organize Tarım Bölgeleri'nde gençlere yüzde 70 hibe desteği, Hazine destekli tarımsal kredilerde 40 yaş altı genç çiftçilere ilave yüzde 15 faiz/kâr payı indirimi uygulanmakta.

Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından başlatılan ‘Fikirden Hasada: Gençler İçin Tarımda Girişimcilik ve İnovasyon Programı’ ile gençlerin tarım alanındaki projelerinin fikir aşamasından hasat aşamasına kadar desteklenmesi sağlanıyor. Fakat bu desteklerin cazibesini artırmak için tarım sektöründe teknolojinin entegrasyonu, gençlerin daha fazla ilgisini artırabilecek önemli bir faktör. Akıllı tarım teknolojileri, verimliliği artırmakta ve kaynakların daha etkili kullanılmasına yardımcı olmakta. Dolayısıyla genç çiftçiler, bu teknolojik gelişmeleri takip ederek kendi işletmelerinde kullanabilir ve modern tarım yöntemleriyle daha rekabetçi olabilirler.

Ayrıca tarım liseleri ve üniversitelere olan ilgi artırılabilir, sonrasındaki kariyer planları konusunda gençlere daha somut bir yol haritası oluşturmak gerekiyor. Tarım sektörünün sürdürülebilirliği ve gıda güvenliği açısından gençlerin sektöre kazandırılması büyük önem taşıyor. Bu çerçevede kırsal kalkınmayı destekleyecek ve tarımın geleceğini güvence altına alcak bir stratejik plan oluşturmak, genç çiftçilerin başarı hikayelerini paylaşmak, inovatif tarım uygulamaları ile gençleri tarım dünyasına yönlendirmenin önemli olduğunu düşünüyorum. Netice itibariyle, çiftçiliğin itibarlı ve gelecek vadeden bir meslek haline gelmesi, önümüzdeki süreçte gıda güvenliği ve arzı konularını düşündüğümüzde daha da önemli hale geliyor.

NELER YAPILABİLİR?

• Akıllı tarım teknolojileri (IoT, sensörler, dronlar, yazılımlar) gençlerin dikkatini çeker. Tarım 4.0 gibi kavramlar yaygınlaştırılarak gençlerin teknoloji merakı tarıma yönlendirilebilir.
• Tarım ve yazılım sektörleri bir araya getirilerek yeni nesil iş modelleri (Tarım yazılımı geliştirme, veri analizi) teşvik edilebilir.
• İlkokuldan üniversiteye kadar tarımı kapsayan müfredat hazırlanabilir.
• Tarım liseleri ve üniversitelerin ziraat fakülteleri, yenilikçi eğitim programları ve girişimcilik dersleriyle güncellenebilir. Eğitimler, uygulamalı çiftlik ziyaretleri, şehir tarımı etkinlikleri ve okul bahçelerinde uygulamalı tarım faaliyetleri desteklenebilir.
• Köye dönüş destekleri, tarımsal girişimcilik fonları ve vergi avantajları sunulabilir.
• "Gençlik Tarımda" gibi kampanyalar düzenlenebilir. YouTube, Instagram gibi platformlarda tarımla uğraşan girişimci gençlerin içerikleri desteklenebilir.
• Ünlülerin ve influencer'ların desteğiyle tarım modern ve itibarlı bir meslek gibi sunulabilir. Şehirlerdeki gençlere yönelik topluluk bahçeleri, balkon tarımı projeleri veya dikey tarım alanları kurulabilir.
• Özellikle üniversite gençliği için "Kampüste Tarım" gibi uygulamalar gençleri tarımla tanıştırabilir. "Tarımda Genç Girişimci Yarışması" gibi etkinliklerle gençlerin özgün fikirleri desteklenebilir. Üniversite ve teknopark iş birlikleriyle tarım odaklı start-up kuluçkaları kurulabilir.
• “Tarım = Gelecek” gibi ulusal bilinç kampanyalarıyla tarım sektörünün önemi yeniden vurgulanabilir. Sosyal medyada yaratıcı içeriklerle tarım modern bir kariyer alternatifi gibi sunulabilir.